Inleiding
De Nederlandse Vereniging van Afasie Therapeuten (NVAT), de Vereniging van Klinisch Linguïsten (VKL) en Stichting Afasie Nederland (SAN) namen enkele jaren geleden het initiatief de professionele krachten op het gebied van afasie te bundelen. Er werd aanvankelijk bewust voor gekozen deze bundeling van krachten in een lichte samenwerkingsstructuur vorm te geven. Dit om alle aandacht te kunnen richten op de inhoudelijke samenwerking en in de aanvangsfase niet afgeleid te worden door formele en bestuurlijke aangelegenheden. Dit is ook achteraf gezien een goede keuze geweest. In een vrij korte periode ontstond er onder professionals (behandelaren en onderzoekers) steeds meer enthousiasme voor het nieuw opgerichte netwerk. Vaak werd aangegeven dat deze bundeling van grote betekenis was en is voor het werkveld en voor de mensen met afasie en hun naasten.
In 2014 werd door het samenwerkingsverband een aantal belangrijke besluiten genomen. De drie belangrijkste waren: het oprichten van een rechtspersoon, het volledig herstructureren van de website en de website nadrukkelijk ook richten op de mensen met afasie, hun naasten en de verwijzers. Deze laatste twee doelgroepen betekenden een verbreding van de scope van AfasieNet.
Terugblik 2016
Het jaar 2016 was een succesvol jaar voor AfasieNet. Goede resultaten werden behaald.
Oprichting rechtspersoon
Na een zorgvuldig besluitvormingstraject in 2015 binnen de drie oprichtende rechtspersonen NVAT, VKL en SAN werd op 1 februari 2016 formeel Stichting AfasieNet opgericht. De hele aanloop naar oprichting van de rechtspersoon is soepel en zonder veel hindernissen verlopen. Daardoor kon de stichting in 2016 ook een goede start maken. Als eerste bestuur werden bestuursleden benoemd die afkomstig zijn uit de oprichtende verenigingen en stichting.
De NVAT heeft in het voorjaar van 2016 besloten geheel op te gaan in AfasieNet. De VKL heeft dit besluit in 2016 nog niet genomen, omdat binnen de VKL zowel linguïsten met aandachtsgebied afasiologie zijn georganiseerd als linguïsten die zich richten op taal- en ontwikkelingstoornissen (TOS). Verheugend is dat de VKL in 2016 heeft besloten in navolging van AfasieNet te onderzoeken of oprichting van een TOSNet haalbaar is.
Nieuwe website
Het tweede succes uit 2016 is de geheel vernieuwde website www.afasienet.com. Het is een mooi vormgegeven en overzichtelijke website. Met veel energie en inzet is gewerkt aan de inhoud van de website.
De website functioneert als hét communicatiekanaal tussen de deelnemende professionals: het zorgt voor de uitwisseling van belangrijk nieuws op het terrein van afasie, scholing, onderzoek en behandelmogelijkheden. Hij biedt onder andere actuele overzichten van lopend en afgesloten Nederlands en internationaal onderzoek, actueel overzicht van scholingsmogelijkheden, aankondigingen van relevante internationale congressen, beschikbaar komen van nieuwe mogelijkheden om behandeling te ondersteunen.
Het onderdeel voor mensen met afasie en naasten is opgezet met een grote inbreng van mensen met afasie en hun naasten. Er is veel aandacht besteed aan de afasievriendelijke vormgeving (leesbaarheid, duidelijk taalgebruik, korte zinnen, kleurgebruik). Dit onderdeel is tijdens de opbouw van de website meerdere malen getest op bruikbaarheid door mensen met afasie en hun naasten. Hun adviezen en commentaren zijn steeds verwerkt. Ervaringsverhalen van mensen met afasie en taaloefeningen zijn geliefde onderdelen.
Voor dit deel van de website heeft AfasieNet een gulle bijdrage van het Revalidatiefonds mogen ontvangen.
Verwijzers kunnen op de website relevante, algemene informatie over afasie en over het afasie zorgtraject vinden. Daarnaast kunnen zij gebruik maken van de Zorgzoeker en de Activiteitenzoeker. Deze twee zoekmachines zijn geheel door AfasieNet ontwikkeld. Zij geven aan waar gespecialiseerde professionals in Nederland zijn te vinden en welk aanbod aan activiteiten voor mensen met afasie in de diverse regio’s beschikbaar is. Bij dat laatste moet gedacht worden aan bijvoorbeeld afasiecentra, afasiekoren en schildersateliers.
In 2016 trok de website bijna 20.000 unieke bezoekers. Het aantal bezochte pagina’s bedroeg bijna 100.000. Beide aantallen zijn boven onze verwachtingen. Voor 2017 voorzien we een groei in het aantal bezoekers, omdat verschillende onderdelen van de website pas in de loop van 2016 voldoende body hebben gekregen.
Een onderdeel dat in 2016 niet goed van de grond is gekomen, is de fora. Zowel het forum voor de professionals als dat voor mensen met afasie werd niet erg gebruikt. Interactiviteit verloopt bijna nog uitsluitend via de sociale media. Er zijn daarom eind 2016 nieuwe, specifieke Facebookpagina’s live gegaan. Deze zijn wel populair.
Producten
Via de webshop van AfasieNet worden producten verkocht die de behandeling van mensen met afasie kunnen ondersteunen en/of bijdragen aan een hogere levenskwaliteit. Eind 2016 is de Afasie Nieuwslezer gelanceerd. Via deze Nieuwslezer kunnen mensen met afasie het actuele nieuws lezen, wat geselecteerd wordt op drie niveaus van complexiteit. Afhankelijk van de zwaarte van de afasie kan iemand een taalniveau instellen.
Het eerste exemplaar van het Handboek Afasie werd aangeboden op de tweedaagse AfasieNet conferentie. Naar dit Handboek werd uitgezien, omdat het materiaal met verouderde informatie en inzichten vervangt. Beide nieuwe producten werden financieel mede mogelijk gemaakt door de SAN.
Twee uitstekende voorbeelden van wat samenwerking voor de praktijk vermag, zijn in 2016 beschikbaar gekomen: De Actie!-app, een therapieprogramma voor de iPad, ontwikkeld door het Groninger Expertise Centrum Taal- en Communicatiestoornissen (GETC) én de AfasieNet Cognitieve Communicatie Screening (CCS). Deze screening is het resultaat van een samenwerking tussen Rijksuniversiteit Groningen, Tolbrug specialistische revalidatie (Jeroen Bosch Ziekenhuis), Rijnlands Revalidatie Centrum, De Hoogstraat revalidatie, Ziekenhuis Rivierenland, Revalidatie Friesland en Zonnehuisgroep Noord.
Nieuwsbrief
Maandelijks wordt er een nieuwsbrief uitgebracht onder ruim 850 professionals (waaronder alle betalende deelnemers van AfasieNet) met daarin het laatste nieuws dat is verschenen op de website. Dit betreft onder meer nieuw verschenen diagnostiek- en behandelmateriaal, cursus- en congresinformatie, een samenvatting van een wetenschappelijk artikel (“literatuursamenvatting”), vacatures en nieuws over AfasieNet.
Het netwerk
Naast de digitale uitwisseling via de website is de jaarlijkse tweedaagse AfasieNet conferentie in Woudschoten hét moment dat afasie professionals uit heel Nederland en (een beetje) Vlaanderen elkaar ontmoeten. Deze conferentie (eerst nog onder regie van een stuurgroep) is in een paar jaar tijd uitgegroeid tot onmisbaar onderdeel van het netwerk. Met lezingen van een keur van sprekers uit binnen- en buitenland, met de vele mogelijkheden om van de laatste stand van zaken in het werkveld kennis te nemen en daar actief over mee te praten en dat alles in een aantrekkelijke setting, is deze tweedaagse een belangrijke inspiratiebron. Het is ook het moment dat het bestuur verantwoording aflegt over de gang van zaken in het afgelopen jaar.
Deze verantwoording en wat de terugblik op het jaar zou moeten betekenen voor het komend jaar, worden voorbereid tijdens een beleidsdag (op een vrije zaterdag) in Lheebroek. Voor deze beleidsdag Lheebroek (genoemd naar de plek waar de bijeenkomst wordt gehouden) worden plm. 20 actieve deelnemers uit het netwerk uitgenodigd, een dwarsdoorsnede van de verschillende achtergronden die zijn vertegenwoordigd. Vervolgens worden tijdens de tweedaagse conferentie de voornemens bij alle bezoekers getoetst en worden zij uitgenodigd om actief bij te dragen aan de uitvoering van deze voornemens. In 2016 hebben we geëxperimenteerd met een nieuwe werkwijze die een groter beroep doet op de actieve inbreng van de deelnemers. De resultaten daarvan zijn meer dan bemoedigend voor 2017.
Eind 2016 waren bijna 200 betalende deelnemers aangesloten bij AfasieNet.
De in Nederland actieve jonge onderzoekers, hielden in november een inspirerende, tweedaagse bijeenkomst in Groningen, de Afasie Jongerendagen, waarin zij elkaar hun lopende onderzoeken presenteerden en discussieerden over onderzoeksdesign, voorlopige uitkomsten en inzichten die deze opleveren.
Met alle nieuwe activiteiten, producten en samenwerking is 2016 zonder meer een belangrijk jaar geweest voor AfasieNet. De sterke fundamenten van het netwerk zijn gelegd. Voor 2017 hopen we de samenwerking met Hersenletsel.nl te kunnen aanhalen.
Met alle veranderingen, is ons doel nog steeds ongewijzigd. Het verbeteren van de zorg aan mensen met afasie is de kern waar het om draait, nu en in de toekomst.
Een bewijs dat het netwerk AfasieNet in deze vorm aanspreekt, is het verzoek van collega’s uit de USA. AfasieNet heeft hen zodanig geïnspireerd, dat zij een vergelijkbaar netwerk in de USA willen opzetten. Uiteraard zullen we onze kennis en ervaring daarvoor beschikbaar stellen.
Financiële verantwoording
Voor de financiële verantwoording verwijzen we naar het financiële jaarverslag (volgt binnenkort).
Dank
Tot slot bedanken we in het bijzonder Dineke Blom en Rimke Groenewold voor hun grote inzet voor AfasieNet het afgelopen jaar. Zij zijn gedetacheerd bij AfasieNet voor een aantal uren per week door Revalidatiecentrum Revant te Breda en Rijksuniversiteit Groningen. Beide instellingen zijn we zeer erkentelijk voor hun medewerking.
Onze dank gaat evenzeer uit naar alle deelnemers, studenten en onderzoekers die op de een of andere wijze hebben bijgedragen aan het floreren van AfasieNet.
We zien het jaar 2017 met veel vertrouwen tegemoet.
Amsterdam, februari 2017
Bestuur AfasieNet
